Yum Balam - Pan Jaguar
Jest, to obszar chronionej przyrody ustanowiony w 1994 roku przez rząd Meksykański, ze względu na prośbę lokalnych społeczności. Największym zagrożeniem dla tego miejsca jest miasto Cancun, które niemal "opiera" się o granice rezerwatu. Co za tym idzie wzmożony ruch turystyczny, zanieczyszczenie środowiska i agresywna ekspansja wielkich korporacji hotelowych na piękne dziewicze Yum Balam stają się bezpośrednim zagrożeniem dla lokalnej fauny i flory.
Yum Balam w języku Majów oznacza "Pan Jaguar", rezerwat rozciąga się na 154,000 ha i obejmuje zarówno obszar słynnej laguny mangrowej Conil, jak i również wyspę Holbox. Krystalicznie czyste wody obfitują w delfiny i rekiny wielorybie, a duże obszary mokradeł i lasów tropikalnych bogatych w faunę i florę zamieszkuje, między innymi pięć gatunków dzikich kotów: Jaguar, Puma , Ocelot, Margay (mały ocelot) i Yaguarundi (zwany kotem dżunglowym). Wszystkie wymienione gatunki należą do zagrożonych wyginięciem. Yum Balam w 2001 uruchomił program edukacyjny dla ludzi zamieszkujących rezerwat zachęcając do zgłaszania na specjalny numer telefonu rezerwatu obecności kotów w sąsiedztwie ich domostw. Technicy rezerwatu zjawiają się chwytają zwierze i zabierają je do innego obszaru położonego daleko od siedzib ludzkich. Przyczynia się to do ochrony gatunków zagrożonych oraz pozwala na zrównoważony rozwój społeczności lokalnych.
Położenie Rezerwatu Yum Balam