Sayil - dom mrówek

Sayil, którego nazwę można tłumaczyć jako Dom mrówek żniwiarek, to kolejne po Uxmal i Kabah miasto na szlaku Puuk. Ta niepozorna strefa archeologiczna była niegdyś najważniejszym miastem regionu, zamieszkiwanym przez około 17 tysięcy mieszkańców. Miasto powstało około roku 800 naszej ery, a zostało opuszczone prawdopodobnie między X i XI wiekiem. Obecnie odkryto około 5 skupisk budowli, a w 1996 roku Sayil zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Najważniejszym budynkiem w mieście jest ogromny, trzy poziomowy Pałac. Częściowo odrestaurowany swoim pięknem niemal dorównuje Pałacowi Gubernatora w Uxmal. Pałac służył prawdopodobnie jako siedziba władców Sayil i posiadał 99 komnat. Na fasadzie wciąż widoczne są liczne i charakterystyczne dla stylu Puuc zdobienia i maski boga deszczu Chaca. Szczególnie interesująca jest fasada zachodnia z motywami zstępujących bogów umiejscowionych między otwartymi paszczami węży. Ciekawe są również kolumny stylizowane na drewniane słupki, które były charakterystycznym elementem chat Majów. W Sayil znajduje się również boisko do gry w pelote i ciekawa stela, na której ukazany jest fallus. Prawdopodobnie chodziło o ukazanie bóstwa płodności, jednak jest to praktyka raczej niespotykana w kulturze Majów. Setela znajduje się około 100 metrów od kolejnej ważnej budowli, czyli El Mirador. W czasach świetności miasta El Mirador połączony był drogą sacbe z Pałacem. Obecnie budowla ta nie została należycie odrestaurowana, a czas nie był dla niej łaskawy. Na uwagę w El Mirador zasługuje grzebień, który wieńczy dach podobny do tych jakie można spotkać w Palenque w Chiapas i Tikal w Gwatemali. Około 2 km dalej odkryto piramidę Chack II, która niegdyś znajdowała się w obrębie miasta. W 1841 do Sayil dotarli Stephens i Catherwood. Jednak dopiero w pierwszej połowie XX wieku podjęto pierwsze prace restauratorskie i wykopaliskowe.